BATUHAN ALKAN / HERKES DUYSUN (BURSA İGFA)
Osmangazi Dini Misyonerler Derneği Başkan Yardımcısı Muhammed Lütfü Taşçı, fidye, fıtra, zekat ve sadaka gibi ibadetlerin ramazan ayında değer kazandığını belirterek, “Müslümanlar bu ibadetleri genellikle ramazanın son 10 gününde yoğun bir şekilde yerine getirirler. Fıtra, her Müslüman’ın kendisi ve velayeti altında bulunan, temel ihtiyaçlarının dışında belirli bir malı bulunan kişiler için yerine getirmekle yükümlü olduğu mali bir ibadettir. Bir dakika önce dünyaya gelen bir çocuk bile şimdi yaşıyor ve kriz geçirmesi gerekiyor. Bu nedenle fıtratın bir diğer adı da can sadakasıdır ve her canlıya verilmesi gerekir. Fıtra, sadece Ramazan ayında fakirlere verilen bir yardımdır ve Ramazan Bayramı’ndan önce verilmesi gerekir.” söz konusu.
“NAMAZ İSLAM’IN DİREĞİDİR, ZEKAT İSLAM’IN KÖPRÜSÜDÜR”
Fıtranın farz, zekatın ise farz olduğunun altını çizen Taşçı, “Zekât, Kuran’da sıkça bahsedilen bir ibadettir ve genellikle namazla birlikte anılır. Her yılın sonunda zengin bir Müslüman’a, malının 40’ta 1’ini fakirlere vermesi emredilir. Namaz ile zekat arasında çok ciddi bir bağ vardır. Peygamberimizin ifadesiyle namaz İslam’ın direği, zekat da İslam’ın köprüsüdür.”
“ORUÇ TUTMAYAN KİŞİ FİDYA VERMEK ZORUNDADIR”
Fitrenin bazen fidye ile karıştırıldığını belirten Taşçı, “Fidye çok değerli. Bazen hastalık, yaşlılık gibi kişinin namazını kılamadığı durumlar olabilir. İbâdet, geçici bir hastalık sebebiyle kılınamıyorsa, kişi iyileşerek ibâdet yapmalıdır. Ama bazen o kadar çok hastalık olabiliyor ki kişinin fit olması mümkün olmuyor, bu durumda kişi ne yapacak? Kanuni bir mazeret nedeniyle yerine getirilemeyen bir ibadet için fidye verilir. Fidye zorunludur. Oruç tutmakta güçlük çekenlere, bir fakirin günlük yiyeceği kadar fidye vermesi yeterlidir. Pekala, bu ölçü ne kadar? Günde iki öğündür. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 2023 yılı fidye tutarı en az 70 TL’dir. Belirtilen ölçünün üzerinde bir limit yoktur ancak en az 70 TL verilmesi gerekmektedir. Bir Müslüman, hastalığı nedeniyle Ramazan ayında oruç tutamazsa, 30 gün boyunca iki öğün olmak üzere en az 2100 TL fidye ödemekle yükümlüdür. Bu şekilde bir mazeret nedeniyle yerine getirilemeyen ibâdet için fidye, maddî bir bedel olarak ödenir.” terimleri kullandı.
ZEKÂT, FİTRE VE FİDYE KİMLERE VERİLİR?
Zekât ve fidyenin ancak Müslümanlara verilebileceğinin altını çizen Taşçı, “Zekât, önce fakir kardeşlere, sonra yeğenlere, sonra amca, teyze, amca gibi fakir akrabalara ve son olarak komşulardan yani komşulardan verilmelidir. merkezden çevreye. Geçtiğimiz aylarda ülkemizin yaşadığı felaketin ardından Diyanet İşleri Başkanlığı depremzedeleri zekat, fıtra ve fidye önceliğinde birinci sıraya koydu. Ancak bu süreksiz bir durumdur.
ZEKÂT VE FİTREYİ KİMLER VERMEZ?
Lütfi Taşçı, zekat ve fıtranın verilemeyenlere de verilmeyeceğine değinerek, “Anne, baba, dede, çocuk, torun gibi bakmakla yükümlü olduğumuz kimselere asla verilemez. Koca, karısına, karısı da kocasına asla fitre ve zekat veremez. Çünkü İslam, bu yardım parasının konuta geri dönmesine izin vermemektedir. Zenginlere verilmez. Camilere, çeşmelere, yollara, köprülere asla zekat ve fıtra verilmez. Çünkü zekat ve fıtra fakirlerin hakkıdır. Böyle olunca, fakire bizzat vermek lâzımdır. Peki, burada ne vermeli? Hayır bağışı. Temelde sadak-ı cariye diyoruz. Sadak-ı cariyede olanlar; Yani yol, çeşme, okul, köprü, cami, hastane gibi yerlerin yapımında emeği geçenlere sadak-ı cariye diyoruz.” Sözlerini kullandı.
İSLAM ÜZERİNDE KİM GÜÇLÜ?
Taşçı, İslam’a göre malı olanın zengin sayıldığını belirtti.
“Nisap miktarı elinde olan, zengin sayılır ve zekât vermekle yükümlüdür. Nisap şöyledir: Borcu ve temel ihtiyaçları dışında nisabı olan kişi zengin sayılır. İslam, nisabın ölçüsünü 80 gram altın olarak belirlemiştir. Borcunuz yok, 80 gram altının var. O zaman sadaka vermelisin. Gümüş günümüzde muhtemelen pek kullanılmamaktadır ama boyutunu belirtelim, 561 gram olarak belirlenmiştir. Para olarak 80 gram altın bugün kaç TL ediyorsa, borcunuz yoksa, bu kadar paranız varsa mali ibadet yapmakla yükümlüsünüz.”
